اثر سمیت سلولی حلال های مختلف و اسانس اکالیپتوس بر روی سلول های فیبروبلاست انسانی

  زمینه: گزارش­هایی مبنی بر خواص ضد باکتریایی، ضد ویروسی، ضد سرطانی و فعالیت حشره­کشی اسانس­ گونه­های مختلف اکالیپتوس وجود دارد. بیش­تر اسانس­های گیاهی قبل از آزمایش، در حلال­های قطبی یا غیرقطبی حل می شوند.   هدف: مطالعه به منظور تعیین اثر سمیت حلال­های مختلف و اسانس اکالیپتوس بر روی سلول­های طبیعی انجام شد.   مواد و روش­ها: این مطالعه تجربی در سال­های­ 1392 و 1393 در پژوهشکده بیوتکنولوژی سازمان پژوهش­های علمی و صنعتی ایران انجام شد. حلال­های مورد بررسی اتانل، پروپیلن­گلیکول، دی­کلرومتان و دی­متیل­سولفوکسید بودند. سلول­های فیبروبلاست در پلیت­های 96 خانه­ای کشت داده شدند و 24 ساعت پس از گرم ­ خانه­گذاری در 37 درجه سانتی­گراد، با غلظت­های مختلف حلال­ها یا اسانس اکالیپتوس (05/0 تا 1 میلی­گرم بر میلی­لیتر) تیمار شدند. میزان بقای سلولی توسط رنگ سنجی تترازولیوم تعیین شد. داده­ها با آزمون آماری تی و واریانس یک طرفه تحلیل شدند.   یافته­ها: اتانل و پروپیلن­گلیکول %1 کم­ترین اثر سمی را ب ر علیه سلول­های فیبروبلاست داشتند. در حالی ­که دی­متیل­سولفوکسید %10 با کاهش بقای سلولی به %47، بیش­ترین سمیت را نشان داد. غلظت­های بالاتر از 05/0 میلی­گرم بر میلی­لیتر اسانس اکالیپتوس نیز باعث القای مرگ سلول­های فیبروبلاست شد ند .   نتیجه­گیری: برای کاربرد بالینی اسانس اکالیپتوس، استفاده از حلال و غلظت مناسب آن جهت جلوگیری از اثرات سمی ضروری است.